Eklem Enjeksiyonu nedir?

“Platelet rich plasma”nın kısaltmasıdır. Türkçe karşılığı “Trombositten zengin plazma” olan Eklem Enjeksiyonu, kişinin kanının laboratuvar ortamında özel bir cihazla (santrifüj cihazı) hızla döndürülmesi sonucu elde edilen kan pulcuğu (trombosit) kısmının tedavide kullanılmasıdır.

Neden kan pulcukları tedavide kullanılır?

Kan pulcuklarının (trombositlerin) diğer kan hücrelerine göre çok faydalı işlevleri vardır. Bu kan pulcuklarından salınan bazı proteinler sayesinde hasar görmüş bir doku daha hızlı ve  iyileşebilir.

Normalde de kanımızda bu trombositler olduğuna göre neden trombositten zengin plazma verildiğinde daha hızlı ve kolay iyileşme oluyor?

Eklem Enjeksiyonu içinde normal kana göre en az 5 kat daha fazla trombosit vardır. Trombosit ne kadar fazlaysa trombositten salınan yararlı proteinler de o kadar fazla olacaktır.

Farklı merkezlerde farklı uygulamaların nedeni nedir?

Eklem Enjeksiyonu’yi hazırlamada standart bir yöntem yoktur. Bazı merkezlerde kanın alınıp santrifüj cihazında döndürülmesiyle trombosit olduğu düşünülen kısım tedavide kullanılmaktadır. Bu yöntemle uygulanan Eklem Enjeksiyonu ucuz olmasına karşın trombosit sayısı belirsizdir. Bundan dolayı Dünya sağlık örgütü Eklem Enjeksiyonu elde etmek için özel hazırlanmış kitlerin kullanılmasını önermektedir.

Eklem Enjeksiyonu’nin tedavide kullanıldığı durumlar nelerdir?

Eklem Enjeksiyonu tüm eklemlerin kıkırdak hasarlarında, yırtılmış kaslarda ve kirişlerde iyileştirmeyi hızlandırdığı için kullanılabilir. Trombositlerden salınan yararlı proteinler sayesinde ciltte de gençleştirme sağlayabileceği için kozmetik nedenlerle de sıkça kullanılmaktadır.

Eklem Enjeksiyonu ağrılı bir işlem midir?

İşlem sırasında normalde ağrı beklenmez. Ekleme yapılıyorsa dolgunluk hissi olabilir. İşlemden sonra birkaç gün hafif ağrı olabilir, bunun nedeni kan pulcuklarından salınan proteinlerdir. Ağrı olması durumunda korkulmamalı, istirahat edilmeli, gerekirse enjeksiyon yerine soğuk uygulanmalıdır.

Kimlere Eklem Enjeksiyonu yapılmaz?

Kansızlık, trombosit sayısının normalden az olması, kanser, aktif enfeksiyon ve gebelikte yapılması önerilmez.

Eklem Enjeksiyonu yapılacağı zaman nelere dikkat edilmelidir?

Kullanılan kan sulandırıcılar, kortizon ve bazı ağrı kesiciler (üzerinde nonsteroid antiinflamatuar yazanlar) Eklem Enjeksiyonu’nin etkinliğini bozmaktadır. Mümkünse bu ilaçların Eklem Enjeksiyonu yapılmadan birkaç önce kesilmesi, yapıldıktan sonra da birkaç içilmemesi gerekmektedir. Bu ilaçların kesilmesi hayati nedenlerle doğru değil ise Eklem Enjeksiyonu etkisiz olabileceği için yapılmasına gerek yoktur.

Kaynaklar

1. Ünlü B, Çalış FA, Karapolat H, Üzdü A, Tanıgör G, Kirazlı Y. Efficacy of platelet-rich plasma injections in patients with adhesive capsulitis of the shoulder. Int Orthop. 2021 Jan;45(1):181-190.
2. Uzdu A, Kirazlı Y, Karapolat H, Unlu B, Tanıgör G, Çalış FA. Efficacy of platelet-rich plasma in the treatment of hemiplegic shoulder pain. Neurol Sci. 2021 May;42(5):1977-1986.
3. Küçük, L. H. Günay, O. Erbaş, Ü. Küçük, F. Atamaz Çalış ve E. Coşkunol, “Effects of platelet-rich plasma on nerve regeneration in a rat model.”, Acta. Orthop. Traumatol. Turc.,  48; 449-54 (2014).

4. O'Connell B, Wragg NM, Wilson SL. The use of Eklem Enjeksiyonuinjections in the management of knee Cell Tissue Res. 2019 May;376(2):143-152.